Transities

TRANSITIES GAAN OVER PARADOXEN, SCHIJNBARE TEGENSTELLINGEN. HET IS EN/EN , NIET OF/OF

Nederland zal de komende decennia transformeren naar een nieuwe samenleving waarin de machtsverhoudingen zoals we die nu kennen radicaal zijn omgegooid. Dit is geen idealistisch vergezicht, maar de onontkoombare uitkomst van de kantelperiode waarin Nederland zich nu bevindt. Alle maatschappelijke sectoren waarin niet de mens centraal staat naderen hun houdbaarheidsdatum. Mensen ontwikkelen zelf alternatieven en voeren die uit. Samen vormen zij de beweging van onderop, essentieel voor de transitie naar een beter aangepaste samenleving en economie.
Transitie betekent letterlijk kentering of kanteling. Jan Rotmans probeert de kanteling van de economie en samenleving te duiden.
Een transitie volgt een s-curve. Eerst is er een lange voorontwikkelingsfase, en dan komt er een kantelfase. Dat leert je een paar dingen: ontwikkelingen gaan niet lineair maar schoksgewijs, ze gaan soms snel en soms traag, ze bieden lange periodes  van evenwicht die verstoord worden door korte periodes van chaos waarin het systeem opgeschud wordt.

“In systemen noem je dat een crisis, maar ik denk dat het een zegen is”

Als je de ontwikkelingen op die manier ziet, heeft dat consequenties voor je manier van sturen. In een kantelfase kun je door interventies heel snel effecten sorteren. Zit je daarentegen helemaal vooraan in de transitie, dan kun je duwen wat je wilt, maar het zit helemaal vast. In het begin moet je daarom experimenteren, terwijl je in een latere fase moet kantelen. 
Komt het transitieproces eenmaal in versnelling, dan hoef je heel weinig meer te doen, want dan krijgt het proces zijn eigen dynamiek. Het is de kunst om daar vervolgens weer op te anticiperen.

U HEEFT GELUK DAT U IN DEZE TIJD LEEFT. DAT U ONDERDEEL UITMAAKT VAN DEZE KANTELPERIODE

Jan Rotmans is nu ruim 30 jaar bezig met Transities,
Eerst met de grote systeemveranderingen, vervolgens met de veranderingen binnen organisaties en nu met de persoonlijke transitie. Je kan de verandering niet buiten jezelf neerleggen. Die diepe verandering waar we nu in zitten, de verandering van tijdperk, komt maar eens in de 100 / 150 jaar voor.

DE SAMENLEVING OP DRIFT

Hoe wendbaar is de samenleving? Veel mensen zijn of komen in beweging, de systemen zijn verstard. De verandersleutels die de systemen in beweging kunnen krijgen zijn financiële, juridische, institutionele en mentale impulsen. Investeringen in digitale en slimme energie infrastructuur, sociale innovatie en Onderwijs en arbeidsmarkt zullen vele maatschappelijke baten opleveren.

Lees meer >

Bekijk je het op een andere schaal in organisaties of op het persoonlijke vlak dan zijn het dezelfde vragen die jouw organisatie of jou als mens kunt laten kantelen.

  • Wat voor mens wil je zijn?
  • Wat voor waarden wil je toevoegen?
  • Wat voor activiteiten /organisatiemodel past daar bij?
  • Hoe wil je dat realiseren?

Op ieder niveau spelen dezelfde vragen én dezelfde verandersleutels.

  • Neem de tijd en ruimte
  • Creëer een smal maar diep draagvlak
  • Ontwikkel een veranderstrategie
  • Creëer experimenteerruimte, en onthoudt dat fouten maken mag
  • Ongewoon DOEN

Reflecteer regelmatig en vaar op je innerlijk kompas; maar vooral: BEGIN !

< Lees minder